MENELUSURI sejarah ekonomi Malaysia, negara amat proaktif dalam melaksanakan inisiatif pembasmian kemiskinan dan pembangunan sosio-ekonomi masyarakat desa.

Meskipun begitu, tumpuan harus sentiasa diberikan agar inisiatif ekonomi kita bersesuaian dengan keperluan, kehendak dan perubahan-perubahan semasa.

Menurut Bank Dunia, a strategic rural development framework atau kerangka pembangunan desa perlulah secara utamanya memfokuskan kepada usaha-usaha untuk membasmi kemiskinan.

Dalam maksud tersebut, keusahawanan merupakan salah satu lagi strategi yang sedang dijayakan oleh Kementerian Kemajuan Desa dan Wilayah (KKDW), sebagai salah satu instrumen pengupayaan golongan kurang berkemampuan.

Sehubungan itu, KKDW dengan kerjasama 12 kementerian lain sedang melaksanakan inisiatif dan insentif pemerkasaan usahawan desa, sejajar dengan Dasar Pembangunan Luar Bandar.

Bukan itu sahaja, bagi memberikan suntikan dan keterujaan baharu pada sektor keusahawanan, KKDW telah menengahkan potensi pasaran halal antarabangsa kepada usahawan-usahawan desa terutama sekali daripada perusahaan mikro, kecil dan sederhana (PMKS).

Usaha tersebut dilihat dapat membuka peluang dan potensi PMKS bagi menjual produk mereka ke pasaran yang lebih meluas.

Secara keseluruhan, pasaran halal akan terus berkembang dengan purata 5.6 peratus setiap tahun dengan jumlah AS$3 trilion pada 2027 yang disokong oleh peningkatan komuniti Muslim dunia.

Di Malaysia pula, sektor halal telah menyumbang sebanyak 7.5 peratus kepada KDNK negara untuk tahun 2020.

Sejajar dengan itu, peranan agensi-agensi di bawah KKDW seperti Majlis Amanah Rakyat (MARA) yang telah membangunkan lebih 12,500 usahawan dalam industri halal juga merupakan inisiatif yang memberangsangkan.

Usahawan desa di Malaysia amat memerlukan sokongan yang sepatutnya bagi merebut peluang dalam pasaran halal antarabangsa.

Selain daripada menggalakkan dan menyokong usahawan desa menceburi pasaran halal global, tumpuan berterusan telah diberikan KKDW bagi menyokong ekosistem PMKS dan keusahawanan desa secara umumnya.

Beberapa inisiatif telah dilaksanakan, antara lain adalah melalui Program Sokongan Pengukuhan Keusahawanan Luar Bandar (SPKLB) iaitu bantuan pembiayaan berbentuk geran penuh sehingga RM10 ribu bagi menyokong usahawan mikro desa mengukuh dan mengembangkan perniagaan.

Untuk tahun 2023, sebanyak RM4 juta telah diperuntukkan bagi membantu sehingga 600 usahawan desa.

Selain itu, bagi usahawan muda, Program Pembangunan Usahawan Start Right (PSR) yang menyediakan pakej bantuan yang merangkumi Latihan Asas Keusahawanan dan set peralatan dan modal permulaan sehingga RM10,000 kepada usahawan berkemahiran lepasan TVET. 

Pada tahun 2023, sebanyak RM1.5 juta telah diperuntukkan untuk program ini dengan mensasarkan sehingga 120 penerima manfaat.

Rural Business Challenge 2.0 juga telah diperkenalkan dan KKDW mensasarkan sehingga 20 orang usahawan belia luar bandar sebagai pemenang bagi memajukan perniagaan masing-masing dengan jumlah peruntukan sebanyak RM10.5 juta.

Dari segi pendigitalan pula, KKDW turut melaksanakan Program Pendigitalan Usahawan Desa yang bertujuan membantu usahawan-usahawan desa mendigitalkan perniagaan mereka secara atas talian.

Bagi tahun 2023, sebanyak RM1.7 juta telah diperuntukan bagi program ini dengan sasaran penyertaan seramai 1,000 usahawan.

Pengukuhan sektor keusahawanan terutama sekali usaha KKDW dalam memberi fokus khusus kepada PMKS dan usahawan desa perlu diteruskan dan diperkemas.

Ekosistem perniagaan dan produk usahawan desa juga perlu ditingkatkan agar ia dapat menjangkau peringkat yang lebih tinggi dari sekadar jaguh kampung dan pemain lokal semata.

Untuk masa hadapan, pendekatan untuk memberikan keterujaan baharu kepada PMKS dan usahawan desa melalui sokongan berterusan untuk berpatisipasi dalam pasaran halal antarabangsa perlu dilipatgandakan.

Namun begitu, pada masa yang sama, fokus juga harus tetap diberikan kepada usahawan-usahawan desa untuk kekal konsisten mengambil bahagian dalam sektor keusahawanan menerusi pelbagai inisiatif dan insentif yang wajar.


* Abdullah Afiq ialah Pegawai Khas kepada mantan Menteri Besar Johor,dan perunding di Fourseven Consulting.

** Artikel ini merupakan pandangan peribadi penulis berdasarkan bidang tugasnya dan tidak semestinya mewakili pandangan sidang pengarang Astro AWANI.