CAPE TOWN: Tikus besar Afrika, yang terkenal dengan deria bau yang luar biasa kini digunakan untuk mengesan penyeludupan hidupan liar dan perdagangan tumbuhan haram, kata para saintis dalam jurnal Frontiers in Conservation Science, lapor agensi berita Jerman (dpa).

Tikus besar ini, yang dikenali secara saintifik sebagai Cricetomys ansorgei, menggunakan deria bau mereka yang tajam untuk membantu mengesan penyeludup dan melindungi spesies terancam.

Detektif hidupan liar ini mampu mengesan barangan haram seperti gading gajah, sumbu badak, sisik tenggiling dan kayu hitam Afrika.

Satu kajian melibatkan 11 tikus besar itu menunjukkan bahawa haiwan ini mampu mengesan bahagian-bahagian yang diseludup walaupun disembunyikan di antara bahan lain, kata penulis bersama Isabelle Szott daripada Yayasan Okeanos Jerman.

Tikus-tikus ini juga dilaporkan mempunyai ingatan yang baik, mampu mengenal pasti bau - walaupun tidak terdedah kepada bau berkenaan sehingga lapan bulan, menurut penulis bersama Kate Webb daripada Duke University di North Carolina, Amerika Syarikat.

Pasukan penyelidik bekerjasama dengan organisasi Belgium, Apopo di Tanzania, yang mengendalikan pusat latihan untuk tikus besar itu. Apopo sudah menggunakan haiwan ini untuk membersihkan periuk api di negara-negara seperti Angola dan Kemboja, dan melatih mereka untuk mengesan tuberkulosis di kemudahan perubatan.

Szott berkata penggunaan tikus ini sebagai pengesan bau bukan sahaja lebih murah, tetapi juga lebih cepat berbanding kaedah saringan sedia ada.

Menurut Szott, tikus-tikus ini boleh memasuki ruang sempit dalam kontena penghantaran atau memeriksa sistem pengudaraan kontena yang tertutup.

Beliau berkata kajian ini berfungsi sebagai bukti konsep, menunjukkan bahawa tikus besar boleh mengenal pasti hidupan liar yang diseludup dalam persekitaran terkawal. Fasa seterusnya akan melibatkan ujian keberkesanan mereka dalam keadaan sebenar, kata Szott lagi.

-- BERNAMA