KETERANGKUMAN Kewangan adalah teras kepada matlamat Malaysia MADANI dalam usaha untuk memastikan semua segmen masyarakat, terutamanya golongan yang tercicir atau kurang akses kepada kemudahan perkhidmatan kewangan, diberikan penyelesaian kewangan yang sesuai dan berpatutan.
Hal ini telah diberi perhatian oleh kerajaan, Bank Negara Malaysia (BNM), serta pemain industri, dan hasil usaha sama kesemua pihak berkepentingan telah bersetuju bahawa kewujudan bank-bank digital dapat memenuhi keperluan asas kewangan ini kepada masyarakat.
Pada tahun 2020, Rangka Kerja Keterangkuman Kewangan bank Negara 2023-2026 dibangunkan dengan tujuan utama untuk memperkasa perniagaan mikro, kecil dan sederhana (PMKS) selaras dengan matlamat Malaysia MADANI.
Namun, wujud beberapa cabaran dalam menyokong matlamat Keterangkuman Kewangan. Antaranya adalah cabaran geografi, serta kadar celik digital dan kebolehan untuk meningkatkan keupayaan untuk membayar kembali pembiayaan sepanjang tempoh pinjaman.
Selain itu, golongan profil risiko menghadapi kesulitan untuk mendapatkan perkhidmatan kewangan seperti kumpulan berskala kecil dan kumpulan yang belum layak menerima pinjaman oleh pihak bank tradisional. Semua hal-hal ini, dirumitkan lagi dengan suasana pasca-pandemik, telah menjejaskan kebolehan mereka untuk menyediakan jaringan keselamatan kewangan yang memadai untuk diri sendiri serta keluarga mereka.
Solusi terhadap masalah ini telahpun dibentangkan melalui Rangka Kerja Keterangkuman Kewangan Bank Negara 2023-2026. Di dalam rangka kerja ini, BNM menggariskan betapa pentingnya semua lapisan masyarakat Malaysia mempunyai akses yang menyeluruh dan sama untuk perkhidmatan kewangan yang berkualiti. Solusi kewangan berinovasi tinggi mampu mengurangkan jurang perkhidmatan kewangan yang sedia ada dengan menggunakan penyediaan perkhidmatan berasaskan teknologi
Data hasil kajian terkini oleh sebuah kerjasama di antara Google, Temasek dan Bain & Co menyatakan bahawa penerimagunaan perkhidmatan kewangan digital (digital financial services) di Asia Tenggara terus meningkat pada kadar yang pantas di kalangan pengguna individu dan PMKS, terutamanya untuk perkhidmatan pinjaman dan bayaran digital. Ini menggariskan keperluan untuk rantau ini berganjak ke hadapan dalam menyediakan perkhidmatan kewangan yang baik dan ini boleh dilakukan dengan adanya bank-bank digital yang lestari.
Semasa pandemik melanda dunia, rakyat Malaysia telah mengambil kesempatan ini untuk menambah baik kecelikan digital mereka. Kajian yang diterbitkan oleh Bank Negara menunjukkan seramai 74 peratus rakyat Malaysia menggunakan perkhidmatan kewangan digital. Pada tahun 2021, 79 peratus orang dewasa Malaysia menggunakan pembayaran digital seperti QR code. Daripada angka ini, 42 peratus kata mereka membuat bayaran digital buat pertama kali semasa pandemik.
Namun demikian, perihal kecelikan kewangan tetap menjadi isu di kalangan semua lapisan rakyat Malaysia.
Peranan bank-bank digital untuk memastikan Rangkuman Kewangan Malaysia tercapai
Bank-bank digital memainkan peranan penting dalam memastikan kelestarian kecelikan kewangan Malaysia tercapai. Ini adalah mustahak untuk mencapai matlamat Malaysia MADANI dalam memastikan semua rakyat Malaysia mendapat akses perkhidmatan kewangan secara menyeluruh dan lengkap, dan mendapatkan akses perkhidmatan perbankan digital dengan mudah tanpa cas-cas tersembunyi seperti cas transaksi dan sebagainya.
Konsep bank digital dilihat mampu mencapai beberapa objektif yang mungkin lebih sukar dicapai oleh bank tradisional. Ini kerana bank digital mampu memberikan akses 24 jam kepada perkhidmatan perbankan untuk melakukan sebarang transaksi tanpa perlu berada secara fizikal di dalam cawangan bank yang mempunyai had masa. Selain itu, bank digital menyediakan pelbagai teknologi inovatif seperti menggunakan transaksi masa nyata dan pindahan wang segera, meletakkan mereka sebagai alternatif yang lebih menarik untuk pengguna.
Kebolehan ini dapat dicapai bukan sahaja oleh individu, malah mampu dicapai oleh pengusaha PMKS juga.
Seperti contoh, membuka akaun deposit untuk individu dan PMKS sebelum ini memerlukan beberapa langkah-langkah tambahan, seperti dokumen-dokumen rasmi melibatkan sejarah perkhidmatan kewangan, keperluan untuk ke lokasi cawangan bank tradisional, dan ada masanya, memerlukan penyata gaji atau pendapatan daripada institusi kewangan yang lain.
Kesemua langkah-langkah membuka akaun di atas tidak diperlukan jika masyarakat menggunakan bank digital. Melalui proses pengesahan Know Your Customer (KYC) yang telah pun diluluskan oleh BNM, bank digital mampu membantu pelanggan mereka buka akaun tanpa kesulitan yang wujud sebelum ini.
Hasilnya tetap sama, iaitu pengguna dapat membuka akaun, tetapi melalui bank digital, tiada langkah-langkah tambahan yang menyulitkan keadaan.
Begitu juga dengan proses membuat pinjaman, mendapatkan nombor akaun persendirian ataupun bagi PMKS, dan sebagainya. Kesemua langkah-langkah yang diperlukan sebelum ini, kini disingkatkan dan dipermudahkan dengan penggunaan teknologi dan digital.
Kewujudan Bank Digital di Malaysia
Permintaan pasaran terhadap kewujudan bank digital sememangnya sudah lama wujud. Terdapat pelbagai kajian yang menunjukkan masyarakat serata dunia lebih gemar menggunakan perkhidmatan kewangan secara digital. Di Malaysia, kekangan yang ada sebelum ini kian diperhalusi dengan cadangan pemberian lima lesen bank digital oleh BNM kepada pemain industri.
BNM meletakkan beberapa syarat penting kepada pemain industri jika mereka hendak menubuhkan bank digital. Antaranya adalah memastikan kelestarian perkhidmatan bank digital, memastikan golongan yang tidak mampu mengurus hal kewangan peribadi boleh berbuat demikian, serta memastikan mereka yang tercicir daripada perkhidmatan kewangan sebelum ini mampu mempunyai akaun simpanan sewajarnya.
Di antara lima penerima dan bakal penerima lesen bank digital oleh BNM seperti konsortium Boost Holdings Sdn. Bhd. dan RHB Bank Berhad (Boost Bank); konsortium Sea Limited dan YTL Digital Capital Sdn Bhd; konsortium AEON Financial Service Co., Ltd., AEON Credit Service (M) Berhad dan MoneyLion Inc. (Aeon Bank); dan konsortium KAF Investment Bank Sdn. Bhd., GXBank merupakan bank digital pertama Malaysia, and telah mencapai lebih daripada 100 ribu pengguna, manakala Boost Bank and Aeon Bank telah menerima kelulusan untuk bermula operasi baru-baru ini..
GXBank contoh pertama
Selain dilesenkan oleh Bank Negara Malaysia, GXBank juga mengambil pendekatan yang lebih teliti untuk melindungi dan membolehkan pengguna meraih ketenangan fikiran. Semua deposit dilindungi oleh Perbadanan Insurans Deposit Malaysia (PIDM) sehingga RM250,000 untuk setiap pendeposit, mengikut piawaian kawalselia.
GXBank, contohnya yang mempunyai lebih 99 peratus kakitangan rakyat Malaysia, mempunyai kepakaran dan pengetahuan yang menyeluruh dalam bidang kewangan dan teknologi. Berasaskan legasi teknologi inovatif daripada Grab, GXBank dilihat mampu membawa inovasi dalam sektor perbankan di Malaysia. Dengan memanfaatkan ekosistem konsortium beserta rakan industri lain, GXBank berusaha membina Malaysia yang mempunyai ketahanan dan keterangkuman kewangan yang menyeluruh.
Selain itu, Grab yang mempunyai berjuta pengguna, pemandu dan rakan penghantaran serta rangkaian peniaga di platform Grab sedikit sebanyak mampu memberi GXBank pandangan tentang keperluan kewangan mereka.
Inisiatif Grab dalam membantu menyediakan peluang pendapatan untuk golongan tercicir seperti masyarakat OKU dan ibu bapa tunggal memberikan kelebihan. Melalui GXBank, mereka yang kurang akses kepada perkhidmatan kewangan mampu mendapatkan perkhidmatan dan produk kewangan runcit untuk individu, atau komersial untuk pelanggan PMKS.
Menurut Ketua Pegawai Eksekutif GXBank, Pei Si Lai, objektif mereka adalah untuk membawakan transformasi positif dalam industri kewangan dengan menawarkan perkhidmatan perbankan dan membantu komuniti yang tidak atau kurang mendapat perkhidmatan kewangan mencapai impian mereka supaya dapat menjalani kehidupan yang lebih berkualiti.
Tahun 2024 ini, kita akan menyaksikan industri bank digital giat diperluaskan lagi. Aplikasi GXBank, kini tersedia untuk dimuat turun di aplikasi Google and Apple Store, akan membawa Malaysia selangkah lebih dekat kepada keterangkuman and daya tahan kewangan. Ini adalah amat baik dalam usaha kita untuk memastikan kesemua rakyat Malaysia mendapat perkhidmatan kewangan yang lengkap, dan lestari, seiring dengan matlamat Malaysia MADANI.
* Penulis merupakan wartawan Astro AWANI dan mengendalikan program berunsur perniagaan dan ekonomi.
** Artikel ini adalah pandangan peribadi penulis berdasarkan bidangnya dan tidak semestinya mewakili pandangan sidang pengarang Astro AWANI.
Najib Aroff
Tue Jan 09 2024
Selain dilesenkan oleh Bank Negara Malaysia, GXBank juga mengambil pendekatan yang lebih teliti untuk melindungi dan membolehkan pengguna meraih ketenangan fikiran.
Tumpuan Selasa – 26 November 2024
Ikuti rangkuman berita utama yang menjadi tumpuan di Astro AWANI.
10 Berita Pilihan - (25 November 2024)
Antara pelbagai berita dalam dan luar negara yang disiarkan di Astro AWANI, berikut adalah yang paling menjadi tumpuan sepanjang hari ini.
'Kakak' dan 'adik' sihat...sambut kelahiran 100 hari
Pasangan kembar panda yang dikenali 'Kakak dan 'Adik' yang pertama kali dilahirkan di Hong Kong dikhabarkan membesar dengan sihat dan cergas dibawah jagaan Taman Hidupan Liar wilayah berkenaan. Perkhabaran itu diumumkan Taman Hidupan Liar Ocean Park Hong Kong bersempena dengan sambutan kelahirannya kedua pasangan itu yang kini berusia 100 hari sejak dilahirkan pada 15 Ogos lalu.
Penduduk rungut sesak nafas, gatal tekak akibat jerebu Delhi
Penduduk yang tinggal di New Delhi, India mengadu sakit tekak dan sesak nafas akibat kualiti udara yang semakin merosot di bandar itu. Kualiti udara di bandar yang dinamakan sebagai bandar paling tercemar di dunia pada tahun 2023 itu kini masih kekal pada paras merbahaya dengan indeks bacaan kualiti udara (AQI) 688 setakat pagi Isnin.
Iran mahu hukuman mati untuk Netanhayu, Gallant
Hanya hukuman mati setimpal untuk Perdana Menteri Israel, Benjamin Netanhayu dan Bekas Menteri Pertahanannya, Yoav Gallant atas jenayah mereka di Asia Barat, kata Pemimpin Iran, Ayatollah Ali Khamenei.
Polis lepaskan gas pemedih mata kepada penyokong Imran
Polis daerah Attock di barat laut Pakistan terpaksa melepaskan gas pemedih mata bagi menyuraikan ratusan penunjuk perasaan yang mengadakan protes membebaskan bekas perdana menteri Imran Khan pada Isnin.
Pesawat kargo DHL terhempas di Vilnius
Polis Lithuania tidak menangkis serangan pengganas boleh menjadi punca kepada nahas pesawat kargo DHL terhempas berhampiran lapangan terbang Vilnius pada pagi Isnin. Nahas itu seperti yang disahkan oleh Ketua Polis telah mengorbankan seorang individu dan mencederakan tiga yang lain, yang kini masih ditempatkan di hospital untuk menerima rawatan.
Datuk Seri Vida lantik peguam selesai isu sitaan & hutang
Datuk Seri Vida atau nama sebenar Hasmiza Othman berkata akan melantik peguam bagi menyelesaikan isu berkaitan tuntutan hutang dan sitaan melibatkan aset mewah miliknya.
Beliau dalam kenyataan di laman Instagram miliknya pada Isnin berkata, beliau mengambil perkara ini dengan serius dan memberikan sepenuh perhatian terhadap isu dibangkitkan.
Beliau dalam kenyataan di laman Instagram miliknya pada Isnin berkata, beliau mengambil perkara ini dengan serius dan memberikan sepenuh perhatian terhadap isu dibangkitkan.
Kahar: Kapla High Council bakal cetus fenomena baharu?
Wartawan Ridauddin Daud menemubual beberapa pelakon Kahar: Kapla High Council ketika tayangan perdana pada Isnin.
Tidak akan terburu-buru, perlu kajian mendalam
Kerajaan tidak akan terburu-buru dalam meletakkan syarat tambahan bagi pembaharuan lesen memandu kepada warga emas.
Gangguan IT global: AEON Bank sahkan operasi tidak terjejas
Aeon Bank (M) Bhd, satu daripada tiga bank digital yang telah mula beroperasi mengesahkan bahawa operasinya tidak terjejas oleh gangguan global Microsoft.
PM Anwar mahu bank digital bantu tingkatkan transaksi e-pembayaran
Beliau berkata terdapat peningkatan transaksi e-pembayaran sejak 2011 namun angkanya dilihat masih rendah.
[KOLUMNIS] Peranan bank-bank digital dalam keterangkuman kewangan
Antara cabarannya adalah geografi, kadar celik digital dan kebolehan meningkatkan keupayaan untuk membayar kembali pembiayaan.
Penilaian bank digital selaras undang-undang, tiada rancangan keluarkan lebih banyak lesen - BNM
Gabenor Bank Negara berkongsi butiran terperinci mengenai penilaian dan pemilihan lima konsortium bagi lesen bank digital.
Bank besar Malaysia mampu depani persaingan daripada bank digital inovatif - Moody's Investors
Enam kumpulan bank terbesar mampu untuk menangkis persaingan dengan francaisnya yang meluas serta pengukuhan digital berterusan.
Sarawak terima keputusan BNM tidak luluskan permohonan lesen bank digital
Premier Sarawak, Tan Sri Abang Johari Tun Openg menerima keputusan Bank Negara Malaysia (BNM) yang tidak meluluskan pemohonan kerajaan negeri untuk memperolehi lesen bank digital.
Landskap industri perbankan dan kewangan dijangka lebih menarik dengan kehadiran bank digital - Deloitte
Dengan lebih dari 29 permohonan bersaing untuk mendapatkan lesen dari bank pusat, ini menunjukkan minat yang jelas dari para peserta dan peluang pasaran.
BNM terima 29 permohonan bagi dapatkan lesen bank digital
Bank pusat itu berkata sehingga lima lesen akan dikeluarkan dan permohonan yang berjaya akan dimaklumkan pada suku pertama 2022.
BNM akan keluarkan sehingga lima lesen bank digital
Bank pusat hari ini mengeluarkan Draf Dedahan Rangka Kerja Pelesenan bank digital sebagai sebahagian langkah membolehkan penggunaan teknologi yang inovatif dalam sektor kewangan.