Sering kali kita terdengar isu ‘cilok’ gambar atau penggunaan gambar tanpa izin daripada tuan empunya karya sehingga berlaku kes saman-menyaman.
Hasil karya yang dibidik susah-payah sewenang-wenangnya dicuri tanpa rasa bersalah dan hanya dititipkan kredit kerana mereka menyangka itu merupakan jalan paling selamat.
Ternyata perbuatan itu salah dan tidak beretika!
Tahukah anda wahai jurugambar di Malaysia, karya-karya anda boleh ‘dijaga’ oleh sebuah agensi yang menjaga hak cipta iaitu Perbadanan Harta Intelek Malaysia (MyIPO) di bawah Kementerian Perdagangan Dalam Negeri, Koperasi dan Kepenggunaan (KPDNKK).
Mengupas dengan lanjut, bekas jurugambar agensi berita antarabangsa EPA dan AFP, Shamshahrin Shamsudin memberitahu, berdasarkan pengalaman mengadakan forum bersama MyIPO, agensi itu menyarankan agar kelompok jurugambar mendaftarkan karya mereka.
“Setiap gambar yang kita hasilkan sendiri akan jadi hak kita, akan tetapi MyIPO juga lebih mencadangkan kepada pemunya gambar supaya kita daftar gambar kita di bawah agensi mereka.
“Ini adalah untuk lebih menyenangkan jurugambar jika terjadi satu-satu kes yang melibatkan pelanggaran hak cipta jika berlaku kes mahkamah.
“Saya juga nasihatkan untuk setiap jurugambar freelancer supaya membuat perjanjian bertulis untuk setiap tugasan,” katanya ketika ditemui baru-baru ini.
Jelasnya, sebahagian besar kelompok jurugambar freelancer gemar menelah karya yang dibidik itu menjadi hak milik mutlak mereka.
Pada masa yang sama, pelanggan yang menggunakan khidmat mereka juga turut memikirkan perkara yang sama.
“Apa yang jadi kebanyakannya bila kita assume, kita selalunya buat assumption yang mana bagi pihak client, aku bayar, aku dapat... dan bagi jurugambar pula, walaupun you bayar, tetapi hak cipta milik mereka.
“Sebenarnya perdebatan tersebut dua-dua betul dan dua-dua salah. Betulnya separuh dan salahnya juga separuh. Jurugambar kata ia milik mereka... ya, betul... tetapi yang tidak betul adalah bila tidak ada persetujuan.
“Secara automatik gambar tersebut setelah dibayar oleh pelanggan akan jatuh di bawah Seksyen 26 (2)... yang menyerahkan hak kepada client. Jadi saya suka nasihatkan kepada jurugambar belajar tentang hak anda dan buat hitam putih. Saya juga sangat berharap badan seperti MyIPO supaya mengkaji semula dan melakukan amendment untuk menjaga hak jurugambar itu sendiri,” katanya.
Boleh ke rakam gambar Menara Eiffel pada waktu malam?
Jika kita perhatikan, tidak banyak imej Menara Eiffel yang dirakam pada waktu malam berbanding di siang hari.
Sebenarnya bukan tidak boleh langsung, namun anda perlu ada keizinan daripada perbadanan yang menjaga mercu tanda Kota Paris itu, Société d'Exploitation de la Tour Eiffel.
“Saya pun mula-mula pelik juga, jarang kita dapat tengok gambar menara itu pada waktu malam, selalunya waktu siang. Bila saya baca banyak buku rupa-rupanya ada perbadanan yang mengawal selia Menara Eiffel.
“Pihak perbadanan itu bertanggungjawab dalam memasang lampu yang melilit bangunan ikonik berkenaan dan sehingga hari ini ia masih dilindungi oleh Akta Hak Cipta Perancis di bawah seni artistik.
“Jadinya kalau kita nak ambil gambar Menara Eiffel pada waktu malam dengan rekaan lampu tersebut, makanya kita perlu minta izin... apatah lagi jika mahu memuat naik imej berkenaan di media sosial,” katanya.
Selfie beruk sehingga jadi kes mahkamah?
Kes ini melibatkan seorang jurugambar bernama David Slater di Indonesia apabila kamera miliknya dihampiri oleh beruk hitam.
“Monyet berkenaan bertindak menekan shutter kamera Slater sehingga terhasil swafoto atau selfie monyet berkenaan.
“Ia seterusnya menjadi pertikaian hakc ipta antara Slater dan Persatuan Hak Asasi Haiwan (PETA) sehingga dibawa ke mahkamah.
“Mahkamah akhirnya memutuskan hak cipta di pihak Slater dengan alasan karya tersebut bukan diambil oleh manusia.
“Slater memenangi kes tersebut dan juga beliau berjanji untuk mendermakan setiap hasil daripada gambar tersebut kepada pertubuhan yang melindungi monyet-monyet,” jelasnya.
Sahlizah Mohamed
Sun Aug 09 2020
Jurugambar perlu tahu hak mereka sekiranya karya-karya yang dibidik menjadi mangsa plagiat atau dicuri untuk kegunaan pihak lain.
Pengecilan lorong lebuh raya tidak libatkan Tahun Baharu Cina, Aidilfitri 2025
Pengecilan lorong di Plus dari Sedenak ke Kulai bagi memberi laluan kepada projek pembinaan lorong tambahan di lebuh raya itu, dijangka tidak dilakukan semasa sambutan perayaan Tahun Baharu Cina.
Berhati-hati sampaikan ucapan berkaitan Nabi Muhammad - Mohd Na'im
Menteri di Jabatan Perdana Menteri (Hal Ehwal Agama) meminta semua pihak berhati-hati dalam menyampaikan ucapan berkaitan kemuliaan Nabi Muhammad SAW.
Filem 'Abang Adik' menang filem terbaik di Los Angeles
Bintang utamanya Wu Kang-ren yang membawakan watak Abang turut memenangi Anugerah Pelakon Lelaki Terbaik menerusi kategori Feature Snow Leopard.
Penjawat awam Pulau Pinang terima bonus setengah bulan gaji Disember ini
Kerajaan Pulau Pinang meluluskan bayaran bonus akhir tahun sebanyak setengah bulan gaji atau minimum RM1,000 kepada penjawat awam di negeri ini.
Rizab antarabangsa Bank Negara Malaysia naik kepada AS$118.0 bilion pada 15 Nov, 2024
Rizab antarabangsa Bank Negara Malaysia berjumlah AS$118.0 bilion pada 15 Nov, 2024, meningkat berbanding AS$117.6 bilion pada 30 Okt, 2024.
Penjawat awam Negeri Sembilan dapat bonus dua bulan gaji
Kerajaan Negeri Sembilan mengumumkan pemberian Bantuan Khas Kewangan (BKK) sebanyak dua bulan gaji kepada semua penjawat awam di negeri itu.
Kerajaan tanggung RM1.662 juta kos penerbangan lawatan rasmi PM - Fahmi
Kerajaan berjaya menjimatkan hampir RM1 juta untuk sewaan penerbangan khas bagi lawatan rasmi Perdana Menteri Datuk Seri Anwar Ibrahim ke lima buah negara, baru-baru ini.
Harga dalam julat antara AS$65 dan AS$75 setong pada 2025
Malaysian Rating Corporation Bhd (MARC Ratings) mengunjurkan harga minyak berada dalam julat antara 65 dan 75 dolar amerika setong pada 2025.
Siasatan kes perolehan aset di luar negara keluarga Tun Daim diteruskan - SPRM
SPRM ketika ini sedang melakukan penyelidikan kewangan (money trail) di luar negara dengan kerjasama agensi-agensi antarabangsa.
Untung bersih Affin Bank melonjak
Keuntungan bersih Affin Bank Berhad meningkat 45% kepada RM145.82 juta pada suku ketiga tahun kewangan 2024, didorong oleh peningkatan pendapatan daripada kadar faedah dan segmen perbankan Islam.
Pengundi muda di AS keliru pilihan Presiden 2024
Landskap politik AS kini berubah menyebabkan sesetengah belia yang sebelum ini setia kepada parti Demokrat tidak lagi pasti tentang pilihan mereka.
Senator wakili belia bakal dilantik di Dewan Negara - Ismail Sabri
Perdana Menteri Datuk Seri Ismail Sabri Yaakob mengumumkan seorang senator dalam kalangan be;ia bakal dilantik di Dewan Negara bagi mewakili suara golongan itu.
PRN Johor: Peratusan keluar undi golongan belia dijangka kurang
Menurut data Indeks Belia Malaysia, sosilisasi politik dalam kalangan belia memang rendah malah menurun setiap tahun.
Keluarga muda Malaysia, mutu sukan dan isu belia fokus saya - Ahmad Faizal
Isu pengangguran, graduan kehilangan pekerja, meningkatkan kemahiran belia dan pembangunan sukan antara yang akan diberikan perhatian oleh Menteri Belia dan Sukan yang baharu, Ahmad Faizal Azumu.
'Kami yakin belia mampu bantu kerajaan sebaiknya' - MPPK
Majlis Perundingan Pelajar Kebangsaan menyambut baik komitmen kerajaan dalam mendengar dan memberi tumpuan suara anak muda dalam memulihkan negara.
PRU15: Pastikan kes rendah, kadar vaksinasi tinggi sebelum laksana
Kes harian COVID-19 perlu berada pada angka yang rendah, jika mahu mengadakan Pilihan Raya Umum ke-15 (PRU15) dalam masa terdekat.
Harapan Hari Belia Antarabangsa 2021, generasi muda mahu...
KETIKA 'perang' menentang pandemik COVID-19 masih berterusan, kestabilan politik perlu terus diberi perhatian bagi memastikan kejayaan langkah-langkah yang sedang dilaksanakan.
Kenyataan Syed Saddiq tuduhan liar, tidak matang dan ada agenda tersendiri - Pemuda PN
Kenyataan Ahli Parlimen Muar, Syed Saddiq Syed Abdul Rahman terhadap Kerajaan Perikatan Nasional (PN) disifatkan sebagai tuduhan tidak berasas.
Beban liabiliti antara punca golongan muda sukar menyimpan
Pendapatan yang tidak mencukupi disebabkan terpaksa menanggung liabiliti dan hutang mempengaruhi trend perbelanjaan golongan muda sehingga mendorong mereka menggunakan kad kredit.
Mohammad Natsir tokoh pemikir Islam disegani - Anwar Ibrahim
Ketokohan Perdana Menteri kelima Indonesia, Dr Mohammad Natsir dalam penulisannya mengenai Islam dan modernisasi memberi kesan yang mendalam.