EMPAT tahun lalu, pada tarikh ini, Tan Sri Adenan Satem telah tiada meninggalkan kita buat selama-lamanya.
Ketua Menteri Sarawak kelima ini meninggal dunia, selepas beberapa bulan mengetuai Barisan Nasional (BN) meraih kecemerlangan dalam Pilihan Raya Negeri (PRN) Sarawak ke-11 pada 2016 dengan memenangi 72 daripada 82 kerusi Dewan Undangan Negeri (DUN) Sarawak.
“Saya berani katakan, beliau telah mempertaruhkan nyawanya. Hakikatnya pada waktu itu, beliau perlu berehat,” kata Dr Sim Kui Hian, Presiden SUPP yang juga pakar jantung yang sentiasa dekat dengan Allahyarham.
“Saya telah berterus terang dengan beliau bahawa kerja kuat ini boleh mendatangkan risiko kesihatan terhadapnya, dan beliau memilih untuk berbakti kepada negeri,” katanya kepada penulis beberapa bulan lalu.
Mungkin tidak ramai yang mengetahui, Tok Nan pernah pengsan sewaktu beliau berada di war-room PRN Sarawak.
Doktor peribadinya, Dr Cheong Yaw Liang ketika dihubung mengesahkan perkara itu.
Menurut Dr Cheong, episod Allahyarham tiba-tiba rebah itu antara beberapa insiden yang tidak didedahkan kepada orang ramai.
Allahyarham Tok Nan menghembuskan nafas terakhir di Pusat Jantung Hospital Umum Sarawak di Samarahan pada jam 1.24 petang (Jan 11) lima hari selepas beliau dimasukkan ke pusat kesihatan berkenaan untuk pemeriksaan.
Ketika di sana, beliau dikawal ketat dan tidak menerima tetamu.
Ironinya, antara dua tetamu yang sempat melawat Allahyarham ialah Datuk Patinggi Abang Johari Tun Openg yang kemudian menjadi Ketua Menteri Sarawak dan Datuk Amar Douglas Uggah Embas, Timbalan beliau.
TOK NAN PEMIMPIN BERJIWA RAKYAT
Tok Nan juga rapat dengan rakyat Sarawak kerana pendekatannya yang begitu mesra.
Allahyarham tidak pernah jemu berjuang untuk rakyat dan berusaha memastikan anak Bumi Kenyalang hidup selesa.
Di bawah tampuk pemerintahannya, rakyat miskin dibela, tarif air dan elektrik direndahkan, tol dihapuskan serta penggunaan feri dicaj pada kadar yang rendah dan rata.
Pada masa sama, beliau mahu hak rakyat terhadap isu tanah dan hak adat Bumiputera diselesaikan manakala hak Sarawak di peringkat nasional, terutama di bawah Perjanjian Malaysia 1963 diperjuangkan.
Dengan nnada seorang peguam, (profesion Allahyarham sebelum itu), menjadi pemimpin pertama yang lantang mengkritik Kerajaan Persekutuan kerana ketidakadilan dan penafian hak Sabah dan Sarawak.
Beliau turut mendesak agar Petronas lebih berlaku adil, atau mereka yang bekerja di negeri ini di bawah syarikat itu dikenakan tindakan di bawah peraturan Imigresen yang menjadi hak eksklusif Sarawak.
Meski pun berkeras dan bertegas, Tok Nan begitu akrab dengan pimpinan Kerajaan Persekutuan dan Perdana Menteri ketika itu, Datuk Seri Mohd Najib Tun Razak.
Dalam waktu singkat, beliau banyak menuntut projek pembangunan di Sarawak dan diluluskan antaranya Projek Lebuh Raya Pan Borneo.
Lazimnya, permintaan itu diumumkan dalam suasana yang harmoni dan lelucon. Oleh yang demikian, tidak hairanlah Najib begitu terkesan sewaktu beliau telah tiada.
Sebagai wartawan, saya seperti rakyat Sarawak yang lain, “tewas rasa” tatkala mendengar perkhabaran pilu itu.
Saya berpeluang beberapa kali mewawancara beliau secara bersemuka. Ketika ditanya, kenapa memilih untuk menjadi Ketua Menteri, sedangkan umum mengetahui beliau pernah sakit tenat, beliau tanpa bertapis menjawab:
“Aku dah nak mati. Syukur tuhan beri peluang…nyuruh aku bantu rakyat. Bantu tingkat hidup rakyat.”
Mengenali Tok Nan, beliau seorang yang suka berterus terang dan tidak suka dibohongi. Beliau juga seorang yang tegas tetapi berjiwa lembut.
Allahyarham seorang pemaaf dan tidak berdendam.
Bekas Setiausaha Sulit Kanan Tok Nan, Datuk Wan Khalik Wan Mohamad menyifatkan Tok Nan bukan sekadar pemimpin negeri dan majikannya, bahkan seorang bapa yang menjadi kenangan sampai bila-bila.
Manakala ADUN Jemoreng, Datuk Dr Juanda Jaya berkata, pemergiannya sebagai kehilangan pemimpin yang luar biasa dari segi kejujuran dan keikhlasan.
“Tidak pernah marah walaupun disanggah pandangannya dan sentiasa tersenyum," imbaunya.
Dr Juanda antara individu yang dirujuk Tok Nan sebelum menerima tawaran sebagai Ketua Menteri daripada Pehin Sri Tun Abdul Taib Mahmud. Dikenali sebagai “Rundingan Mekah”, Abdul Taib dan Adenan berunding ketika mereka berdua menunaikan umrah bersama.
Menurut Jamilah, Abdul Taib sebelum itu beberapa memujuk Adenan untuk menerima tawaran tersebut, namun beliau menolaknya. Malah, Jamilah mengakui beliau sendiri gagal memujuknya.
TOK NAN DIRINDUI ...
Yang pasti, Tok Nan dan auranya begitu dirindui.
Justeru itu, tidak hairanlah masih ramai yang mengunjungi pusaranya biarpun telah bertahun-tahun beliau pergi.
Masih terbayang-bayang akan laungan “Ooooo haaaa” ,” tuk jak jaku aku” dan gelak besarnya.
Dilahirkan pada 27 Januari 1944, Adenan meninggalkan seorang isteri, Puan Sri Jamilah Anu dan lima anak.
Sehingga kini, pemergian lulusan undang-undang dari Universiti of Adelaide di Australia Selatan ini kekal diingati, dirasai dan diratapi seluruh warga Bumi Kenyalang.
Al-Fatihah.
Rudi Affendi Khalik
Mon Jan 11 2021
Gambar terakhir Allahyarham Adenan bersama Dr Sim Kui Hian dan Dr Cheong Yaw Liang di Melbourne sebelum kembali ke tanah air pada penghujung Disember 2016. - Foto koleksi peribadi Dr Cheong Yaw Liang
Dividen KWSP dijangka lebih baik bagi tahun 2024 - Amir Hamzah
Prestasi memberangsangkan Kumpulan Wang Simpanan Pekerja (KWSP) pada suku ketiga tahun lepas dijangka memberi pulangan yang baik dari segi dividen kepada pencarumnya
Jenazah ADUN Ayer Kuning selamat dikebumikan
Jenazah Ahli Dewan Undangan Negeri (ADUN) Ayer Kuning Ishsam Shahruddin, selamat dikebumikan di Tanah Perkuburan Islam Rapat Setia, Ipoh pada 10.40 pagi ini
Guru tuisyen ditemukan maut dengan kesan kelar di leher, lengan
Pemangku Ketua Polis Daerah Ipoh Supt Mohamad Sajidan Abdul Sukor berkata pengadu yang merupakan suami kepada wanita itu, membuat laporan polis berkenaan kejadian itu kira-kira 5.30 petang.
Notis kekosongan kerusi DUN Ayer Kuning dihantar seawal Selasa - Speaker
Speaker DUN Perak akan menghantar pemakluman notis kekosongan kerusi DUN Ayer Kuning seawal Selasa
Yellow House rasmi pembukaan premis baharu
Pertubuhan Kebajikan Masyarakat Yellow House merasmikan pembukaan premisnya yang dinaik taraf di Kampung Ampang Campuran pada Sabtu.
Polis ditembak mati lelaki bersenjata di Amerika syarikat
Tindakan suspek dipercayai berpunca daripada tindak balas mangsa yang cuba mententeramkan suspek yang sebelum itu menjadikan beberapa kakitangan sebagai tebusan di sebuah hospital.
China kesan satu lagi varian baharu koronavirus
Penyelidik di Institut Virologi di China, di sini telah mengesan satu lagi varian Koronavirus baharu dikenali sebagai HKU5-CoV-2 yang disyaki berpotensi untuk merebak melalui manusia.
Kanak-kanak lapan tahun maut selepas bot terbalik di Panama
Menurut perkhidmatan sempadan kebangsaan Panama (Senafront), sebelum insiden, bot membawa 21 orang penumpang tersebut meneruskan perjalanan meskipun amaran cuaca buruk telah dikeluarkan.
Enam maut, bumbung pusat beli-belah runtuh di Peru
Pihak berkuasa menjelaskan bahawa struktur yang runtuh bukan sekadar kanopi ringan, sebaliknya merupakan binaan kukuh yang jatuh tepat di kawasan taman permainan kanak-kanak dalam medan selera.
AWANI Ringkas: 12 termasuk kanak-kanak, bayi terperangkap dalam lif
Ikuti rangkuman berita utama yang menjadi tumpuan sepanjang hari di Astro AWANI menerusi AWANI Ringkas.
60 tahun merdeka, nadi juang Tok Nan masih terasa
Katanya, warisan kepimpinan harus diperkasakan agar negeri ini maju, aman dan makmur, serta dikenali masyarakat.
Biasiswa Kursi Tok Nan RM2.4 juta untuk kajian etnik minoriti Sarawak
Kementerian Pelancongan, Kesenian dan Kebudayaan Sarawak memperuntukkan biasiswa Kursi Tok Nan berjumlah RM2.4 juta untuk menjalankan kajian mengenai etnik-etnik minoriti di negeri itu.
Mengenang Tok Nan: "Tuhan nyuruh aku bantu rakyat!"
Tan Sri Adenan Satem pernah diingatkan kerja kuat boleh mendatangkan risiko kesihatan terhadapnya, namun beliau tidak peduli, beliau masih gigih memilih untuk berbakti kepada negeri Sarawak.
Tok Nan terus dirindui ...
Hari ini, genap empat tahun pemergian pemimpin kesayangan Sarawak, Allahyarham Tan Sri Adenan Satem atau lebih mesra dengan panggilan Tok Nan.
Perkhidmatan Feri Triso henti operasi empat tahun lagi - Abang Jo
Dengan kos RM848 juta, jambatan terpanjang di Malaysia dengan jarak 5.2 kilometer itu dijangka siap dalam tempoh empat tahun lagi.
Jangan ubah hanya kerana mahukan perubahan - Masing
Tan Sri Dr James Jemut Masing mahu rakyat negeri itu untuk terus beri mandat kepada Gabungan Parti Sarawak (GPS) untuk pastikan usaha memacu pembangunan dan ekonomi tidak terhenti.
Hari Sarawak, Hari Malaysia, Hari Kebangsaan
Betulkah Sarawak merdeka pada 22 Julai 1963? Tanggal 22 Julai diisytiharkan sebagai Hari Sarawak dan cuti umum mulai 2016 di sebalik sentimen nasionalisme negeri yang menggelegak ketika itu.
GPS mampu pastikan hak Sarawak kembali terjamin
Gabungan Parti Sarawak (GPS) akan terus memastikan agenda mendapatkan hak negeri itu, seperti mana termaktub di bawah Perjanjian Malaysia 1963
Rindu akan Tok Nan masih tebal biar dua tahun berpergian abadi
Amat jarang dalam sejarah Sarawak, pemergian seorang pemimpin diratapi dan diruntuni. Namun tidak bagi Pehin Sri Adenan Satem, atau Tok Nan, negarawan 72 tahun yang menghembuskan nafas terahirnya.
Kelantangan Tok Nan dirindui
11 Januari 2019 genap 2 tahun pejuang Bumi Kenyalang, Allahyarham Tan Sri Adenan Satem atau lebih mesra digelar Tok Nan bertemu Sang Pencipta.