Cukai Jualan dan Perkhidmatan (SST) 2.0 perlu menjadi satu revolusi bagi menggembirakan rakyat yang bosan dengan beban Cukai Barang dan Perkhidmatan (GST), kata Datuk Tan Kok Liang, seorang akauntan berkanun dan perunding cukai berlesen.

Beliau berkata, walaupun SST adalah cukai yang sudah biasa - hari-hari menjelang pelaksana cukai tersebut buat kali kedua telah dipenuhi dengan kontroversi dan kekeliruan.

Ada khabar angin menyatakan bahawa SST meningkatkan beban cukai kepada 16 peratus, iaitu gabungan cukai jualan 10 peratus dan cukai perkhidmatan enam peratus.

"Anggapan bahawa '10 peratus dan enam peratus bersamaan 16 peratus' mungkin bermula apabila GST digantikan dengan dua cukai berasingan, iaitu cukai jualan dan cukai perkhidmatan, yang membawa kepada cadangan kadar kedua-dua cukai harus digabungkan.

"Bagaimanapun, cukai jualan (pada 10 peratus) dan cukai perkhidmatan (pada enam peratus) masing-masing mempunyai skop yang sangat berbeza. Cukai jualan merangkumi barangan perkilangan dan barangan import manakala skop cukai perkhidmatan hanya meliputi perkhidmatan.

"Dari segi undang-undang dan dasar, ia adalah sama ada 10 peratus atau enam peratus, tidak kedua-duanya pada masa yang sama (diakui, cukai jualan bagi item tertentu adalah lima peratus)," kata Tan dalam artikel bertajuk "Cukai Jualan dan Perkhidmatan - Adakah 10% dan 6% Sama Dengan 16%?

Tetapi, bukannya enam peratus atau 10 peratus, beliau berkata, beban cukai akhir adalah nombor 'purata berwajaran' yang terletak antara kontinum sifar peratus, enam peratus dan 10 peratus - bergantung kepada kadar daripada 'barangan' yang dikenakan cukai masing-masing pada sifar peratus, enam peratus dan 10 peratus.

Bagaimanapun, katanya, sistem SST mempunyai kelemahan dalaman iaitu ia kadang-kadang mungkin menyebabkan urus niaga dikenakan pelbagai pendedahan kepada cukai.

"Cukai berbilang ini, yang dikenali sebagai 'lata cukai' atau 'kesan lata' dan secara tidak langsung meningkatkan harga barangan tertentu yang terjejas, menjadikannya lebih mahal (dan kurang berdaya saing dari segi harga) dengan setiap pendaftar SST tambahan di sepanjang rantaian bekalan," kata Tan.

Menurutnya, nasib baik pihak berkuasa menyedari kekecohan yang "lata cukai" boleh meningkatkan harga. Daripada pelbagai kaedah yang mereka gunakan untuk meminimumkan "kesan lata", tiga daripadanya wajar disebut.

Pertama, Tan berkata, kerajaan meningkatkan ambang pendaftaran SST untuk kedai makan kepada RM1.5 juta setahun (darpadai ambang mungkir RM500,000) untuk meminimumkan bilangan kedai makan berdaftar SST.

"Ini tidak menghapuskan tetapi ia mengurangkan dengan banyak peluang untuk lata cukai di sepanjang rantaian penyediaan makanan.

"Seterusnya, untuk mengelakkan cukai dua kali, undang-undang mengenal pasti (dengan khusus) jenis orang yang boleh dikenakan SST. Sebagai contoh, hanya pengeluar dinamakan sebagai 'orang yang boleh dikenakan cukai' , bukan pemborong atau peruncit; Oleh itu, mengelakkan lata cukai di sepanjang rantaian pengedaran.

"Dan ketiga, jumlah barangan yang dikenakan cukai jualan adalah kira-kira 6,400 berbanding 11,197 di bawah GST (mewakili kira-kira separuh) manakala kumpulan perkhidmatan yang lebih sempit berada di bawah cukai perkhidmatan," jelas Tan.

Menurutnya, walaupun frasa "10 peratus dan enam peratus sama dengan 16 peratus" tidak tepat dari segi undang-undang, gambaran masalah 'cukai lata' adalah agak tepat dan dengan itu instruktif.

"Terdapat situasi di mana cukai dua kali atau bahkan tiga kali boleh berlaku - satu peringatan menakutkan bahawa tiada dasar cukai (GST atau SST) yang tidak mempunyai masalah," tambahnya.

-- BERNAMA