Sebenarnya, sesiapa pun berpeluang melanjutkan ke peringkat lebih tinggi biarpun kurang berkelayakan dalam akademik, asalkan mempunyai pengalaman kerja.
Menerusi Pengakreditan Pembelajaran Berasaskan Pengalaman Terdahulu (APEL), mereka yang mempunyai tahap pendidikan sekadar di peringkat Ujian Pencapaian Sekolah Rendah (UPSR) dan Penilaian Menengah Rendah (PMR) pun boleh melanjutkan pelajaran ke universiti.
Kaedah yang disediakan oleh Agensi Kelayakan Malaysia (MQA) ini memberi peluang kepada masyarakat untuk melanjutkan pengajian mereka di institusi pengajian tinggi (IPT) tempatan.
APEL atau Accreditation of Prior Experiential Learning ialah satu proses sistematik yang membabitkan identifikasi, dokumentasi dan penilaian pembelajaran berasaskan pengalaman terdahulu.
Pengwujudan APEL ialah satu usaha dalam menyokong pembelajaran sepanjang hayat kerana ia membabitkan penilaian pembelajaran berasaskan pengalaman.
Pembelajaran ini boleh diperoleh melalui pelbagai kaedah termasuk persekolahan yang formal, pengalaman hidup dan pekerjaan, latihan, pengajian bebas, kerja sukarela, hobi serta lain-lain.
Permohonan penilaian APEL perlu dibuat secara secara individu dan ketika ini MQA memberi ruang bagi memasuki sistem ini di peringkat sijil, diploma, ijazah sarjana muda dan ijazah sarjana.
Syarat untuk melanjutkan pengajian menerusi inisiatif ini tidaklah sukar, namun hanya terbuka untuk warganegara Malaysia, berusia sekurang-kurangnya 19 tahun bagi pemohon peringkat sijil, minimum usia 20 tahun (diploma), minimum usia 21 tahun (ijazah sarjana muda) dan 30 tahun ke atas (ijazah sarjana).
Selain itu, calon perlu lulus dalam penilaian yang akan dijalankan MQA iaitu menerusi penilaian Portfolio dan Aptitude Test.
Sehingga kini, MQA telah menyediakan tiga laluan alternatif dengan menggunakan kaedah APEL ini.
Tiga laluan APEL tersebut ialah APEL A, APEL C dan APEL Q. Individu yang berminat untuk memasuki mana-mana IPT boleh memilih APEL yang sesuai untuk tujuan kemasukan tersebut.
APEL A merujuk kepada pengakreditan pembelajaran yang berasaskan kepada pengalaman terdahulu sebagai kelayakan untuk memasuki mana-mana IPT yang melaksanakan APEL di negara ini.
Melalui laluan alternatif APEL A, individu yang tidak mempunyai kelayakan akademik ataupun mempunyai kelayakan akademik yang tidak mencukupi boleh diterima masuk untuk melanjutkan pengajian mereka di mana-mana IPT.
Individu yang telah diterima masuk ke IPT melalui APEL A akan mengikuti seluruh pengajian mereka sama seperti pelajar lain yang memasuki IPT secara konvensional.
Sijil kelayakan akademik akan dianugerahkan kepada mereka apabila telah berjaya menamatkan pengajian terbabit dengan jayanya.
Laluan alternatif kedua ialah menerusi APEL C. APEL C merujuk kepada pengakreditan pembelajaran yang berasaskan pengalaman terdahulu dan digunakan sebagai pindah kredit untuk bidang pengajian yang dipohon.
Melalui APEL C, individu berkenaan dapat mengurangkan jumlah jam kredit yang perlu diambil untuk menamatkan bidang pengajian di IPT yang terlibat. Semakin banyak perpindahan kredit dapat dibuat, semakin singkat masa yang diperlukan untuk menamatkan pengajian.
Individu yang menggunakan laluan APEL C ini perlu mengikut kursus sama seperti pelajar konvensional lain dan apa yang membezakan pelajar konvensional dan APEL C ialah tempoh masa yang diperlukan untuk menamatkan pengajian.
Kini, MQA turut menyediakan APEL Q yang merujuk kepada pengakreditan pembelajaran berasaskan kepada pengalaman terdahulu untuk mendapatkan terus sijil akademik yang dipohon sama ada di peringkat sijil, diploma, ijazah sarjana muda atau ijazah sarjana.
Individu yang menggunakan laluan APEL Q ini tidak perlu mengikut kursus seperti pelajar konvensional yang lain. Mereka yang terlibat perlu lulus penilaian portfolio, field validation visit, dan challenge test sebelum mengikuti kursus capstone yang telah dikenal pasti oleh IPT yang terlibat.
Dengan adanya laluan alternatif melalui APEL ini, diharapkan lebih ramai dalam kalangan individu yang boleh meningkatkan pengetahuan, seterusnya memberi peluang yang lebih cerah dalam perkembangan kerjaya masing-masing.
* Penulis ialah Ketua Pegawai Eksekutif Agensi Kelayakan Malaysia (MQA)
** Kenyataan dalam artikel ini adalah pandangan peribadi penulis dan tidak semestinya mencerminkan pandangan sidang pengarang Astro AWANI.
