Suruhanjaya Penerbangan Malaysia (Mavcom) menyifatkan kenyataan tidak menyenangkan yang dibuat sesetengah pihak berhubung amalan dan pengawalseliaan industri yang ditetapkan pihaknya sebagai baik dan sama penting bagi cabaran masa depan.

Menyedari terdapat aduan mengenai peranan suruhanjaya itu, Pengerusi Eksekutif, Dr Nungsari Ahmad Radhi berkata badan itu menerima aduan terbabit sekiranya ia bersifat membina.

"Kami wujud pada hari ini susulan impian untuk mengembangkan KUL dan Pulau Pinang sebagai destinasi penerbangan utama, kami perlu memastikan syarikat penerbangan melihat Malaysia sebagai negara yang telus dan memiliki bidang kuasa saksama.

"Keputusan dibuat secara bebas berdasarkan dasar dan peraturan tanpa campur tangan politik," katanya kepada Bernama dalam satu temu bual.

KUL adalah kod lapangan terbang yang diberikan kepada Lapangan Terbang Antarabangsa Kuala Lumpur (KLIA) oleh Persatuan Pengangkutan Udara Antarabangsa (IATA) sebagai pengenal pasti lokasi IATA.

KUL termasuk kedua-dua terminal di lapangan terbaik itu memandangkan ia merupakan lapangan terbang tunggal.

Kerajaan, katanya, menetapkan dasar, menggubal undang-undang seperti Akta Suruhanjaya Penerbangan Malaysia namun Mavcom memutuskan pengawalseliaan -- dengan perundingan bersama pihak berkepentingan -- dan apabila ia diwartakan, ia menangung penuh beban undang-undang.

"Kami di sini bertujuan melaksanakan undang-undang, anda mahu memohon hak trafik, dan perkara lain berkaitan persaingan, penggabungan, pelesenan, jangan memberitahu saya bahawa semua itu perlu dibincangkan di Kabinet. Anda mahu menarik balik lesen pengendali darat, adakah anda mahu membawa perkara itu ke Kabinet?" katanya.

Tujuan penubuhan Mavcom adalah untuk mengasingkan peranan pengawalseliaan daripada kerajaan yang dipraktikkan sebelum ini memandangkan semua lapangan terbang dan satu-satuanya syarikat penerbangan yang beroperasi ketika itu adalah berstatus milik penuh kerajaan.

Ia juga bertujuan mengembangkan industri dengan menarik lebih banyak pelabur dan peserta, yang hanya boleh direalisasikan sekiranya pengawalseliaan dirangka dan dikuatkuasakan secara bebas dan telus.

"Justeru itu, peraturan mesti jelas dan adil untuk semua pihak," katanya.

Beliau berkata: "Sebelum ini, keputusan mengenai hak trafik perlu dibuat Kementerian Pengangkutan dan kadang-kala perlu dibawa ke Kabinet, ini menyebabkan ketidakpuasan hati dalam kalangan pengendali syarikat penerbangan memandangkan ada pihak yang berjaya dan yang lain tidak memperolehinya. Wujud persepsi bahawa syarikat milik kerajaan diberi kelebihan.

"Apabila Mavcom dibentuk, dan kita percaya peruntukan trafik perlu menjadi satu proses yang amat mudah. Kami mendigitalkan sistem permohonan, yang dipanggil fail aero, yang membolehkan syarikat penerbangan menfailkan permohonan penerbangan. Ia amat telus dan pastinya tidak sepatutnya menimbulkan sebarang pertikaian."

Nungsari mengulangi bahawa peranan Mavcom adalah berkaitan pelesenan dan memantau persaingan ekonomi dan prestasi, melindungi pengguna menerusi Kod Perlindungan Pengguna Penerbangan Malaysia selain mengawasi kualiti perkhidmatan lapangan terbang.

Selain itu, ia juga menasihati kerajaan berkaitan penerbangan.

"Kami juga meneliti isu berkaitan penggabungan, tingkah laku antipersaingan dan pengambilalihan antara peserta penerbangan," katanya.

Bagi aktiviti pengendalian darat, Nungsari berkata fasa pertama langkah rasionalisasi itu selesai dengan menyaksikan jumlah lesen telah dikurangkan.

Pihak pengendali darat perlu dikukuhkan lagi memandangkan kecekapan operasi di lapangan terbang bergantung kepada keberkesanan pengendali darat.

Mavcom telah menamatkan moratorium bagi permohonan baharu Lesen Pengendalian Darat berkuat kuasa 1 Jun, 2019.

Moratorium itu dilaksanakan pada 25 April, 2016 sebagai sebahagian langkah rasionalisasi Mavcom bagi industri pengendalian darat yang menyaksikan jumlah lesen dikurangkan daripada 64 kepada 29.

"Walaupun telah menamatkan moratorium itu, kami sebenarnya mahu melihat pengukuhan seterusnya. Perlu ada skala kepada pengendali ini," katanya.

Ditanya mengenai aduan yang disuarakan oleh syarikat penerbangan tahun lepas, terutamanya AirAsia, Nungsari mengatakan bahawa syarikat penerbangan tambang rendah itu tidak akan berpuas hati dengan apa yang mereka telah ada.

"AirAsia tidak akan pernah berpuas hati, saya tidak tahu kenapa, sedangkan kami menerima (kewujudan) mereka (di dalam industri)," katanya.

Menurut Mavcom, AirAsia Group menerima Hak Trafik Udara (ATR) paling banyak atau lebih 95 peratus daripada permohonan mereka.

"Kami sebenarnya memuji mereka atas kecekapan operasi dan sistemnya dalam menangani aduan pengguna," katanya.

Bagi Suasa Airlines Sdn Bhd dan Eaglexpress Air Charter Sdn Bhd, beliau berkata Mavcom membatalkan permit perkhidmatan udara (ASP) Eaglexpress kerana gagal membayar vendor dan kakitangan sehingga membawa kepada penamatan permit.

"Lesen perlu diberikan kepada syarikat yang mempunyai sumber untuk menjalankan perniagaan mereka, diketuai mereka layak dan sesuai. Pihak yang mempunyai lesen seharusnya bertindak secara bertanggungjawab.

"Manakala bagi Suasa, mereka beroperasi secara haram dan didakwa di mahkamah. Undang-undang ini mesti dikuatkuasakan untuk melindungi reputasi pengawalseliaan Malaysia. Anda tidak boleh mengendalikan syarikat penerbangan tanpa lesen," katanya.

Beliau menegaskan industri penerbangan adalah industri yang berintensif modal tinggi yang perlu memenuhi piawaian antarabangsa dan aspek yang lebih penting adalah nyawa manusia.

"Kita tidak boleh mempunyai peraturan tanpa penguatkuasaan, jika tidak, syarikat penerbangan dan syarikat lain akan melihat Malaysia sebagai negara yang mengamalkan undang-undang 'ala koboi'.

"Kami mendengar aduan mengenai pihak saya menamatkan lesen untuk pengendali yang tidak berprestasi dan tidak memberikan lesen kepada syarikat yang betul dan sesuai, kami menerima itu, kerana itulah yang diperlukan untuk menjadikan sektor itu menarik pelabur.

"Jika ada pihak yang masih tidak selesa dengan tindakan Mavcom, bawa kami ke mahkamah. Undang-undang memperuntukkannya," katanya.

-- BERNAMA