ISU serangan ke atas Ukraine bukanlah satu isu yang baharu bagi penduduk dunia kerana acapkali ia digelar menyerupai ‘acara tahunan’ dari negara Rusia ke atas mereka.
Krisis yang berputik sejak runtuhnya blok Kesatuan Republik Soviet Sosialis (USSR) dan Pakatan Warsaw pada 1991 yang telah menyebabkan Ukraine bukan lagi di bawah pemerintahan Rusia kini .
Keruntuhan blok ini telah menyebabkan Ukraine kemudiannya diiktiraf sebagai negara berdaulat oleh Pertubuhan Bangsa-Bangsa Bersatu (PBB).
SEMUA MENGENAI KRISIS RUSIA-UKRAINE DI SINI
Dengan kedaulatan yang dimiliki, ini membolehkan Ukraine menyertai/berpihak kepada mana-mana pakatan keselamatan atau kesatuan dunia termasuklah Pertubuhan Perjanjian Atlantik Utara (NATO) mahupun Kesatuan Eropah (EU).
Ini sudah pasti menyebabkan Rusia ‘umpama duduk di atas daun’ kerana mereka akan hilang negara penyangga (buffer state) antaranya dengan sekutu NATO di Eropah yang telah jelas ditubuhkan untuk membendung pengaruh Rusia.
Akhirnya, kini Ukraine dibedal Rusia dan peristiwa ini disaksikan oleh negara-negara dunia.
Di saat Ukraine dihimpit, di manakah undang-undang antarabangsa?
Undang-Undang Antarabangsa
Usaha pembasmian dunia dari peperangan telah bermula sedari pasca Perang Dunia Pertama (1914-1918) di mana banyak entiti negara di dunia telah menandatangani ‘Pact of Paris on the General Treaty of Renunciation of war 1928’ atau juga dikenali sebagai Pakatan KellogBriand 1928.
Inisiatif ini gagal membendung konflik sehingga meletusnya Perang Dunia Kedua (1939-1945).
Usaha menjamin keamanan sejagat ini kemudian disambung dengan wujudnya Pertubuhan Bangsa-Bangsa Bersatu (PBB) di mana, ia bertepatan dengan Artikel 2(4) Piagam PBB yang menyatakan bahawa:
“Semua ahli PBB dilarang sama sekali dari mengenakan sebarang ancaman atau kekerasan ke atas kedaulatan negara lain dalam apa jua cara yang boleh ditafsirkan bercanggah dengan objektif penubuhan PBB.”
Sudah terang lagi bersuluh bahawa sebarang bentuk provokasi ancaman ke atas integriti negara lain sahaja sudah bercanggah dengan piagam PBB, apatah lagi mengarahkan angkatan tentera untuk masuk ke kawasan negara lain dengan mengangkat senjata tanpa kebenaran seperti mana Rusia memperlakukan Ukraine saat ini.
Ini hanya menunjukkan bahawa undang-undang antarabangsa masih mempunyai ‘lompong’ yang besar dalam mencegah konflik, peperangan dan pencerobohan ke atas keutuhan wilayah negara berdaulat.
Kelemahan Undang-undang Antarabangsa
Undang-undang antarabangsa tidak dapat lari dari sebarang kelemahan dalam membendung peperangan.
Ia disebabkan oleh ketidakwujudan kuasa agung, di mana tiada sebarang negara pun dibenarkan untuk mencabar kedaulatan negara lain kerana semua negara adalah sama rata di mata PBB.
Kedua, tidak wujud entiti ‘polis dunia’ di bawah ruang lingkup undang-undang antarabangsa yang boleh mengheret penjenayah perang mahupun pihak bertelagah ke muka pengadilan seperti mana undang-undang tempatan.
Selain itu, masalah juga timbul apabila pihak yang bertelagah itu datang dari negara-negara yang terdiri daripada Britain, Amerika Syarikat, China, Perancis dan Rusia, kesemuanya ahli tetap Majlis Keselamatan PBB.
Artikel 27(3) Piagam PBB, mengatakan bahawa:
“Segala keputusan yg dibuat oleh Majlis Keselamatan PBB mestilah seiring dgn undian 9 negara termasuk 5 ahli tetap PBB.”
Peruntukan undang-undang seperti ini sudah cukup untuk membolehkan ahli tetap PBB mahupun sekutu mereka menyalahgunakan kuasa yang ada demi kepentingan mereka sendiri.
Kelemahan ini sudah cukup parah untuk menatijahkan kepada beberapa siri peperangan kecil, apatah lagi kemungkinan berlakunya Perang Dunia Ketiga yang hanya menunggu masa untuk meletus diantara kuasa-kuasa besar dunia.
Kesimpulan
Artikel 24(1) Piagam PBB ada menyatakan bahawa pihak PBB bertanggungjawab dan memikul amanah dalam menjaga keamanan dan keselamatan sejagat.
Namun, apakah yang mampu dilakukan PBB ketika Ukraine dibantai Rusia?
Tidak wujudkah kaedah perundangan lain yang boleh digunakan untuk menghadapi ancaman Rusia dalam krisis ini?
Wajarkah kuasa-kuasa veto bagi ahli tetap Majlis Keselamatan PBB ini dikekalkan?
Sehingga soalan-soalan ini dapat dijawab, wajar untuk disimpulkan bahawa dalam konteks konflik Rusia-Ukraine, PBB telah gagal dalam menjamin keamanan dunia bagai parang buruk, tali sabut tidak tergolok.
* Muhammad Afiq Safly Nor Kazly adalah penolong penyelidik di Fakulti Syariah dan Undang-undang (FSU), Universiti Sains Islam Malaysia.
** Prof. Madya Dr. Mohd Hazmi Mohd Rusli adalah pensyarah kanan di FSU, USIM.
*** Kenyataan di dalam artikel ini adalah pandangan peribadi penulis dan tidak semestinya mencerminkan pandangan Astro AWANI.
Prof Madya Dr Mohd Hazmi Mohd Rusli, Muhammad Afiq SaflyNor Kazly
Sun Feb 27 2022
Sekumpulan individu pro-Ukraine mengadakan perhimpunan di Ibu Pejabat Pertubuhan Bangsa-Bangsa Bersatu (PBB) bagi mengecam kegagalan badan dunia itu bertindak melibatkan krisis Rusia-Ukraine. - Foto AP
Ringgit kekalkan kedudukan kukuh, ditutup tinggi berbanding dolar AS
Pada pukul 6 petang, mata wang tempatan meningkat kepada 4.3415/3505 berbanding dolar AS daripada 4.3715/3765 ketika ditutup semalam.
Kes buli UPNM: Kementerian Pertahanan tiada kompromi, siasatan telus
Kementerian Pertahanan bersikap telus dalam siasatan kes buli dan penderaan melibatkan seorang pegawai kadet di Universiti Pertahanan Nasional Malaysia (UPNM) baru-baru ini.
Kaitkan dengan GISB, Mufti Perlis saman pemilik akaun Facebook
Pengurusan kes saman itu ditetapkan di hadapan Timbalan Pendaftar Mahkamah Tinggi Ong Yen Li pada 11 Nov ini secara e-review.
Agenda AWANI: E-Mobility Asia 2024: Building the future of green mobility in ASEAN
With rapid adoption of electric vehicles(EV) around the world and approximately 32,500 EVs on the road in Malaysia, how policy makers, businesses and consumers supporting the shift to greener transportation? What are the latest innovation and trends to make the switch?
Azrul Reza Aziz shares insights of the 2nd E-Mobility Asia (EMA) 2024 event and conference on Agenda AWANI 9 PM tonight.
Azrul Reza Aziz shares insights of the 2nd E-Mobility Asia (EMA) 2024 event and conference on Agenda AWANI 9 PM tonight.
Tiga suspek pengganas ditahan di Jawa Tengah - Polis Indonesia
Pihak berkuasa Indonesia mengesahkan bahawa unit antikeganasan Polis Nasional, Detasemen Khusus 88 (Densus 88), telah menahan tiga suspek pengganas di lokasi berbeza di Jawa Tengah pada Isnin.
Tujuh modul dibangunkan untuk pulih akidah pengikut GISB - Mohd Na'im
Sebanyak tujuh modul silibus bagi pemulihan akidah pengikut GISB Holdings Sdn Bhd (GISB) sedang dibangunkan oleh jawatankuasa khas yang kini berada di peringkat akhir.
Bursa Malaysia ditutup tinggi menjelang keputusan menyuarat MPC
Bursa Malaysia mengakhiri penyusutan awal dengan ditutup tinggi hari ini.
Tiada harapan besar untuk presiden baharu - Penduduk Gaza
Bagaimanapun, Nadia berharap usaha dapat digerakkan AS untuk sekurang-kurangnya mencapai gencatan senjata.
Pengundi Islam mahu Asia Barat jadi prioriti presiden baharu
Tumpuan dunia termasuk di Malaysia, kini terarah kepada perebutan jawatan presiden antara Naib Presiden Kamala Harris dan bekas presiden Donald Trump.
Op Noda: Dua pusat hiburan tanpa lesen diserbu, 48 individu ditahan
Polis menyerbu dua pusat hiburan beroperasi tanpa lesen di Kepong dan Puchong serta menahan 48 individu termasuk warga asing dalam Op Noda baru-baru ini.
Brazil kekal berkecuali dalam perang Rusia-Ukraine - Lula
Katanya, Brazil antara kumpulan negara yang mahu kekal berkecuali dalam usaha menyumbang kepada kemungkinan menamatkan perang.
Sempena setahun konflik Rusia-Ukraine, PBB akan mengundi resolusi mengenai Ukraine
Perhimpunan Agung Pertubuhan Bangsa-Bangsa Bersatu (PBB) akan mengundi resolusi mengenai Ukraine yang dikemukakan oleh Kiev dan wakil Kesatuan Eropah sempena setahun pencerobohan Rusia.
Ukraine "tinggalkan" proses rundingan tamatkan konflik - Putin
Presiden Rusia Vladimir Putin memberitahu Perdana Menteri India, Narendra Modi bahawa Ukraine "meninggalkan" proses rundingan bagi menamatkan konflik Rusia-Ukraine.
Harga makanan melambung, terpaksa catu hidangan utama - Pelajar Malaysia di Rusia
Kesan sekatan ekonomi akibat konflik Rusia-Ukraine menjejaskan aliran kewangan dan cara perbelanjaan sebilangan besar pelajar Malaysia di Rusia.
Ringgit dibuka rendah berbanding dolar AS
Belum dilihat bagaimana konflik Rusia-Ukraine dapat diselesaikan, tetapi yang mendapat manfaat yang jelas adalah harga komoditi.
Nilai ringgit lebih tinggi berbanding dolar AS hari ketiga berturut-turut
Pada jam 9 pagi, nilai mata wang tempatan bertambah kepada 4.1825/1850 berbanding dolar AS.